گروه فرهنگي: من يار مهربانم دانا و خوش زبانم، اين بيت مطلع ابياتي است که هر فرد مدرسه رفته‌اي با خواندن آن، قيل و قال و سادگي دوران دبستان براي او تداعي مي‌شود؛ اما فارغ از اين حس نوستالژيک  نشان از پديده‌اي است که سعي در معرفي خود دارد اما در اين روزگار کمتر مورد مهر قرار مي‌گيرد.
 هر چند عشق دوران کودکي‌مان يار مهربان بود ياري که اين روزها کمتر مهرباني‌اش را همراهي مي‌کنيم و اجازه داديم سرو رويش را غبار نامهرباني بگيرد، غافل از اينکه اين روزها هم تنها دوستي که مي‌تواند همراه لحظه‌هايمان باشد، کتاب است.کافي است کمي وقت بگذاري و گشتي در شهر سطح شهرهاي مختلف بزني، آن وقت مي‌بيني جاي اين يار مهربان را چه چيزهايي که پر نکرده است. هرچند همه چيز  در اين شهرها عرضه مي‌شود از مبل و رختخواب و پارچه و البسه گرفته تا موبايل فروشي و خواربار فروشي اما روز به روز تعداد کتاب‌فروشي‌ها کمتر مي‌شود.
توليد کتاب بر اساس نياز نيست
يکي از فعالان فرهنگي با اظهار تأسف از اينکه توليد کتاب بر اساس نياز جامعه نيست و در بسياري مواقع براي ايجاد رزومه است، گفت: برخي نويسندگان ضرورت نوشتن کتاب را نمي‌دانند.
حسن مدرس با اشاره به اينکه هرچند توليد کتاب فوق‌العاده افزايش يافته اما چون بر اساس نياز جامعه نيست نويسندگان براي حمايت و خريد کتاب‌هايشان مدام به اداره‌هاي فرهنگ و ارشاد اسلامي در شهرهاي مختلف مراجعه مي‌کنند، افزود: چون تعداد اندکي از نويسندگان صاحب تفکر نيستند از کتاب‌هايشان استقبالي نمي‌شود.وي با بيان اينکه در همه حوزه‌ها نيازمند رفتار فرهنگي هستيم اما اين نوع رفتار از قفسه‌هاي کتاب به اين شکل بيرون نمي‌آيد، بيان کرد: اکنون بسياري از قرائت‌خانه‌هاي دانش آموزان براي مطالعه کتاب‌هاي درسي استفاده مي‌شود.
اين فعال حوزه کتاب‌خواني با اشاره به اينکه بر همين اساس اکنون در قفسه‌هاي کتابخانه‌ها کتاب‌هاي درسي ارائه مي‌شود، اذعان کرد: اگر بخواهيم روح و زندگي در کتابخانه‌هاي ما وجود داشته باشد نيازمند نشست‌هاي کتاب‌خوان هستيم.
وي با اعلام اينکه ما نياز به مطالعه کتاب نداريم بلکه نيازمند تفکر، انديشه و نقد هستيم، گفت: اگر امروز کتاب در جامعه جايگاهي ندارد به دليل بي‌توجهي برخي مسئولاني است که حتي حاضر نيستند براي يک بار هم شده در کتابخانه‌ها حضور پيدا کنند.
وضعيت مطلوب نيست
سال‌هاست غربت کتاب و کتاب‌خواني و سير نزولي مطالعه از جمله نگراني‌هاي جامعه ايراني است که باعث شده متخصصان و کارشناسان امر بعضي اوقات از عباراتي مانند »نامهرباني با يار مهربان« و »قهر فرهنگي«براي توصيف اين وضعيت استفاده کنند.
يکي از اعضاء کتابخانه‌ها با اظهار تأسف از اينکه فاصله با کتاب و کتاب‌خواني در جامعه ما بسيار است، اظهار کرد: متأسفانه برخي مسئولان تنها براي گرفتن عکس يادگاري و انتشار آنها در فضاي مجازي در مراسم‌هاي مربوط به کتاب شرکت مي‌کنند.
رضا اميري با انتقاد از بي‌تفاوتي‌ها نسبت به کتاب و کتاب‌خواني، بر ضرورت ترويج فرهنگ مطالعه و کتاب‌خواني در سطح جامعه تأکيد کرد و افزود: وقتي در جامعه‌اي مطالعه نباشد هيچ‌گاه از تجربيات گذشته عبرت نگرفته و به منافع کوتاه مدت و زودرس بسنده مي‌کنند.
وي با تأکيد بر اين که براي بهبود سرانه مطالعه نبايد فقط منتظر اقدامات نهاد کتابخانه‌ها بود، بلکه همه مسئول هستند، گفت: متأسفانه هنوز بسياري از روستاها  فاقد کتابخانه مناسب هستند.
اين فعال فرهنگي گفت: هرچند هيچ نهادي به ميزان آموزش و پرورش نمي‌تواند تأثيرگذار باشد اما برخي معلمان آخرين کتابي که مطالعه کرده‌اند را يادشان نيست، با اين وضعيت نمي‌شود دانش‌آموز را به مطالعه تشويق کرد.وي با اظهار تأسف از اينکه برخي معلمان به جاي تشويق دانش آموزان به پژوهش و تحقيق آن‌ها را به کپي کردن از اينترنت تشويق مي‌کنند، اذعان کرد: مطالعه يکي از شاخص‌هاي اصلي فرهيختگي در جوامع است.
بي‌تفاوتي به کتاب
از سويي اولويت نداشتن تلاش براي ترويج فرهنگ مطالعه در جامعه، قيمت سرسام آور کتاب و کاغذ، اهميت ندادن به فعالان عرصه فرهنگ و نويسندگي به شکل شايسته و سايه افکندن دغدغه‌هاي اقتصادي و اجتماعي بر ذوق فرهنگي شهروندان از جمله چالش‌هاي حوزه کتاب و کتاب‌خواني است.حسين قرباني از فعالان فرهنگي هم با بيان اين‌که تا وقتي کتاب براي مسئولان اهميت نداشته باشد نخواهند توانست برنامه‌ريزي خوبي براي بهبود وضعيت مطالعه در جامعه داشته باشند، گفت: اين‌که مسئولان نسبت به کتاب بي‌تفاوت هستند نگران کننده است.وي خاطرنشان کرد: با اين که برخي از مسئولين داراي کتابخانه‌هاي زيبايي در اتاق‌هاي خود هستند اما متأسفانه هيچ‌کدام از آن‌ها را مطالعه نمي‌کنند.
قرباني هم چنين با انتقاد از اين‌که هيچ‌کدام از معلمان به‌جز کتاب‌هاي درسي کتاب ديگري مطالعه نمي‌کنند، اظهار کرد: تا زماني که معلم، والدين و مسئولان با کتاب آشتي نکنند نمي‌توان انتظار داشت که فرزندان ما کتاب‌خوان تربيت شوند.
اين فعال فرهنگي با بيان اين‌که بسياري از کتاب‌هاي جديدي که وارد کتابخانه‌ها به‌ويژه کتابخانه‌هاي مدارس مي‌شود از غناي مناسبي برخوردار نيست، افزود: تا زماني که ايراني‌ها به مطالعه احساس نياز نکنند وضعيت کتابخانه‌ها همانند قبل باقي خواهد ماند.وي با اظهار تأسف از اينکه بسياري از مردم هنوز با فرهنگ مطالعه و کتاب‌خواني غريبه هستند، افزود: اين افت بزرگي است که دامن‌گير شده است.
به گزارش امانت به نقل از ايسنا،قرباني با اشاره به اينکه در منابع کودک از ضعف بسياري برخورداريم، بيان کرد: بسياري از اعضاء کتابخانه‌ها فقط براي مطالعه کتاب‌هاي درسي به کتابخانه مراجعه مي‌کنند به طوري که اگر کتاب‌هاي تست و کمک‌درسي را حذف کنيم شاهد کاهش قابل توجهي از اعضاء خواهيم بود.